Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου 2013

Οδηγίες για τον τρόπο αντιμετώπισης των τακτοποιούμενων χώρων στο έντυπο Ε9

Οδηγίες για τον τρόπο αντιμετώπισης των τακτοποιούμενων χώρων στο έντυπο Ε9


Με αφορμή την επικείμενη υποβολή δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (έντυπο Ε9) καθώς και των ερωτημάτων που υποβάλλονται στην  υπηρεσία του Κόμβου, η επιστημονική ομάδα της Epsilon net παραθέτει αποσπάσματα από την σχετική νομοθεσία επί του παραπάνω θέματος.
 
 
1. Παρατίθεται απόσπασμα από την ΠΟΛ.1126/31-5-2011 μόνο για το θέμα της αναγραφής (ή μη) στο έντυπο Ε9.  Η  ΠΟΛ.1126/31-5-2011 (On Line Τράπεζα) έχει ιδιαίτερη αξία στο σύνολό της και για την αντιμετώπιση ως προς την φορολογία εισοδήματος (έντυπο Ε1, Ε2 κ.λπ.) και για την φορολογία κεφαλαίου (μεταβιβάσεων).
ΠΟΛ.1126/31-5-2011

Οδηγίες για τον τρόπο αντιμετώπισης των τακτοποιούμενων χώρων του Ν.3843/2010 μετά την εφαρμογή του Ν.3897/2010 στα πλαίσια της Φορολογίας Κεφαλαίου και της Φορολογίας Εισοδήματος και κοινοποίηση των διατάξεων του Ν.3897/2010.

I. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΚΑΙ ΔΗΛΩΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ
«Αναφορικά με το φόρο ακίνητης περιουσίας (Φ.Α.Π.) και την υποβολή της δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9) των χώρων που έχουν τακτοποιηθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 Ν.3843/2010, εφαρμόζονται τα ακόλουθα:
Σύμφωνα με την περιπτ. β΄ της παρ. 5 του άρθρου 22 του Ν.3897/2010, ως προς το φόρο ακίνητης περιουσίας και για την υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων, οι τακτοποιούμενοι χώροι (άρθρο 5 του Ν.3843/2010), ήτοι οι ημιυπαίθριοι χώροι και οι χώροι στο υπόγειο, ισόγειο ή σε άλλη στάθμη του κτιρίου, οι οποίοι βρίσκονται μέσα στον εγκεκριμένο κτιριακό όγκο βάσει της οικοδομικής του άδειας, η οποία εκδόθηκε ή αναθεωρήθηκε έως 2/7/2009 και έχουν μετατραπεί σε χώρους κύριας χρήσης καθ’ υπέρβαση των όρων και περιορισμών δόμησης του ακινήτου και σύμφωνα με τις προϋποθέσεις, τους όρους και τη διαδικασία που ορίζονται στα άρθρα 5- 7 του ίδιου νόμου, εφόσον η χρήση τους δεν απαγορεύεται από τις πολεοδομικές διατάξεις για τις χρήσεις γης που ισχύουν στην περιοχή του ακινήτου, συνεχίζουν να λαμβάνονται φορολογικά υπόψη, όπως πριν την τακτοποίησή τους.
Επομένως:

Α. Οι τακτοποιούμενοι ημιυπαίθριοι, που είτε είχαν ήδη περιληφθεί στη δήλωση στοιχείων ακινήτων ως βοηθητικοί χώροι είτε είχε παραληφθεί η αναγραφή τους, δεν απαιτείται μόνο για το λόγο της τακτοποίησής τους να αναγραφούν ως κύριοι χώροι στη δήλωση στοιχείων ακινήτων έτους 2011 και, όσον αφορά τον Φ.Α.Π., θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο, όπως ακριβώς πριν την τακτοποίησή τους.
Στις περιπτώσεις που υπάρχει υποχρέωση αναγραφής στη δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) ακινήτου που περιλαμβάνει τακτοποιούμενο ημιυπαίθριο χώρο, για άλλη αιτία (π.χ. αγορά, μεταβολή του είδους εμπράγματου δικαιώματος, μεταβολή των ποσοστών ιδιοκτησίας, διαχωρισμού επικαρπίας - ψιλής κυριότητας κ.λπ.), τότε κατά την αναγραφή του ακινήτου συμπεριλαμβάνονται στους κύριους χώρους του ακινήτου και τα τετραγωνικά μέτρα του ημιυπαίθριου χώρου. Δηλαδή, σε περίπτωση μεταβίβασης για οποιαδήποτε αιτία, του ακινήτου που περιλαμβάνει τακτοποιούμενο ημιυπαίθριο χώρο, η απεικόνιση των ημιυπαίθριων χώρων στους κύριους χώρους θα περιληφθεί στη δήλωση του καινούργιου ιδιοκτήτη, ενώ σε περίπτωση διαχωρισμού επικαρπίας - ψιλής κυριότητας, θα περιληφθεί στη δήλωση τόσο του επικαρπωτή όσο και του ψιλού κυρίου.

Β. Οι τακτοποιούμενοι χώροι, λόγω μετατροπής τους σε χώρους κύριας χρήσης, οι οποίοι είχαν ήδη περιληφθεί στη δήλωση στοιχείων ακινήτων δεν απαιτείται μόνο για το λόγο της τακτοποίησής τους να τροποποιηθούν και να αναγραφούν στην πραγματική τους κατάσταση στη δήλωση στοιχείων ακινήτων και, όσον αφορά τον Φ.Α.Π., θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο, όπως ακριβώς πριν την τακτοποίησή τους.
Τακτοποιούμενοι χώροι που έχουν μετατραπεί σε χώρους κύριας χρήσης, οι οποίοι ουδέποτε είχαν αναγραφεί στη δήλωση στοιχείων ακινήτων, αναγράφονται στη δήλωση στοιχείων ακινήτων του οικείου έτους, μετά την τακτοποίησή τους.
Στις περιπτώσεις που υπάρχει υποχρέωση αναγραφής στη δήλωση στοιχείων ακινήτων του χώρου που τακτοποιήθηκε λόγω μετατροπής του σε χώρο κύριας χρήσης, για άλλη αιτία (π.χ. αγορά, μεταβολή του είδους εμπράγματου δικαιώματος, μεταβολή των ποσοστών ιδιοκτησίας, διαχωρισμού επικαρπίας-ψιλής κυριότητας κ.λπ.), τότε ο εν λόγω χώρος θα αναγραφεί στην πραγματική του κατάσταση.

Γ. Για την εφαρμογή των διατάξεων της Φορολογίας Ακίνητης Περιουσίας και της Δήλωσης Στοιχείων Ακινήτων, ως χρόνος τακτοποίησης θεωρείται η τοποθέτηση από την πολεοδομία της σφραγίδας για τη βεβαίωση της πληρότητας του φακέλου στο αντίγραφο της υποβληθείσας αίτησης τακτοποίησης.

Δ. Εάν, παρά τα αναφερόμενα στις παραγράφους Α και Β, ιδιοκτήτης τακτοποιούμενου ημιυπαίθριου χώρου ή χώρου που έχει μετατραπεί σε χώρο κύριας χρήσης επιθυμεί να απεικονίσει την πραγματική κατάσταση του ακινήτου του, δύναται να το κάνει υποβάλλοντας δήλωση στοιχείων ακινήτων το επόμενο της τακτοποίησης έτος, σύμφωνα με τα αναγραφόμενα στην παρ. Γ΄.


ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1: Φορολογούμενος δεν είχε δηλώσει καθόλου ή είχε δηλώσει στους βοηθητικούς χώρους ημιυπαίθριο χώρο 15 τ.μ. που βρίσκεται σε δηλωθέν διαμέρισμα κυρίων χώρων 100 τ.μ. Ο ημιυπαίθριος αυτός χώρος τακτοποιήθηκε το Νοέμβριο του 2010.
Περίπτωση α: Μετά την τακτοποίηση, και εάν δεν έχει ακολουθήσει κάποια άλλη μεταβιβαστική πράξη, δεν απαιτείται να γίνει μεταβολή στη δήλωση στοιχείων ακινήτων έτους 2011 και επομένων ετών, εφόσον δεν υπάρξει μεταβολή.
Περίπτωση β: Το Φεβρουάριο του 2011 ο φορολογούμενος μεταβίβασε την ψιλή κυριότητα στην κόρη του με γονική παροχή. Το 2012 και οι δυο υπόχρεοι, τόσο η κόρη - ψιλός κύριος όσο και ο πατέρας- επικαρπωτής, οφείλουν να υποβάλουν δήλωση στοιχείων ακινήτων συμπεριλαμβάνοντας τον ημιυπαίθριο χώρο στους κύριους χώρους (ο μεν πατέρας δηλώνοντας μεταβολή η δε κόρη το νέο ακίνητο).
Περίπτωση γ: Το Φεβρουάριο του 2011 το διαμέρισμα πωλήθηκε. Ο μεν αγοραστής θα δηλώσει το διαμέρισμα και τον ημιυπαίθριο χώρο στους κύριους χώρους, ο δε πωλητής θα διαγράψει το ακίνητο αναγράφοντάς το όπως το είχε δηλώσει αρχικά.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2:
Φορολογούμενος στη δήλωση στοιχείων ακινήτων προηγούμενων ετών συμπεριέλαβε στους κύριους χώρους διαμερίσματός του κλειστό ημιυπαίθριο. Στη συνέχεια τακτοποίησε τον εν λόγω ημιυπαίθριο.
Ο ιδιοκτήτης δεν μπορεί να τροποποιήσει το Ε9, αφαιρώντας τον ημιυπαίθριο, διότι έχει ήδη απεικονίσει την πραγματική κατάσταση του ακινήτου του.
Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα και με την περιπτ. α’ της παρ. 5 του Ν. 3897/2010, τυχόν ήδη καταβληθέντες φόροι δεν αναζητούνται.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 3
:
Φορολογούμενος τακτοποίησε το έτος 2010 υπόγειο χώρο, που σύμφωνα με την οικοδομική άδεια ήταν αποθήκη ή χώρος στάθμευσης, σε κατοικία.
Περίπτωση α: Στη δήλωση στοιχείων ακινήτων είχε δηλωθεί ως αποθήκη ή χώρος στάθμευσης, σύμφωνα με την οικοδομική άδεια. Σε αυτή την περίπτωση, μετά την τακτοποίηση, δεν απαιτείται τροποποίηση της δήλωσης στοιχείων ακινήτων έτους 2011 και επομένων ετών, εφόσον δεν υπάρξει μεταβολή.
Περίπτωση β: Στη δήλωση στοιχείων ακινήτων δεν είχε δηλωθεί καθόλου ο εν λόγω χώρος. Σε αυτή την περίπτωση υποβάλλεται δήλωση στοιχείων ακινήτων έτους 2011, στο οποίο θα εμφανίζεται το ακίνητο ως κατοικία.
Περίπτωση γ: Μετά την τακτοποίηση ο ιδιοκτήτης προβαίνει σε πώληση του εν λόγω ακινήτου μέσα στο έτος 2010. Σε αυτή την περίπτωση ο μεν αγοραστής θα αποτυπώσει το ακίνητο στη δήλωση στοιχείων ακινήτων ως κατοικία, ο δε πωλητής δε θα κάνει κάποια ενέργεια πλην της τυχόν διαγραφής του ακινήτου, εφόσον το είχε συμπεριλάβει σε δήλωση στοιχείων ακινήτων προηγούμενων ετών.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 4
:
Φορολογούμενος τακτοποιεί το 2010 ολόκληρο το ισόγειο κτιρίου (pilotis) τον οποίο είχε μετατρέψει σε κατοικία το 2009.
Περίπτωση α: Αν ο χώρος αυτός δεν είχε αναγραφεί στη δήλωση στοιχείων ακινήτων έτους 2010, o υπόχρεος θα πρέπει να υποβάλει δήλωση στοιχείων ακινήτων 2011 προκειμένου να τον δηλώσει στην πραγματική του κατάσταση.
Περίπτωση β: Αν ο χώρος αυτός είχε αναγραφεί στη δήλωση στοιχείων ακινήτων 2010 ως αποθήκη ή ως θέση στάθμευσης, μετά την τακτοποίηση δεν απαιτείται να δηλωθεί στη δήλωση στοιχείων ακινήτων ως κατοικία.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 5
:
Μεταβιβάζεται ακίνητο στο ισόγειο κτιρίου, το οποίο σύμφωνα με την οικοδομική άδεια ήταν αρχικά αποθήκη και ο πωλητής πριν τη μεταβίβαση το είχε τακτοποιήσει ως κατοικία. Ο αγοραστής του εν λόγω ακινήτου, ανεξάρτητα από το πώς αναγράφεται το ακίνητο στο συμβόλαιο, το χρησιμοποίησε ως επαγγελματική στέγη.
Σύμφωνα με τις οδηγίες της υπηρεσίας μας, το συγκεκριμένο ακίνητο πρέπει να δηλωθεί από τον αγοραστή ως επαγγελματική στέγη».
 

2.  Όσον αφορά στο σκέλος της τακτοποίησης με το Ν.4014/2011 παρατίθενται τα ακόλουθα :

Εγγρ. 1175983/12-12-2012
«Αυθαίρετα ακίνητα, που υπήχθησαν στις διατάξεις της παρ. 22 του άρθρου 24 του Ν. 4014/2011
Σε απάντηση των ανωτέρω σχετικών, αναφορικά με τη δήλωση αυθαιρέτων κτισμάτων στη δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9), βάσει της οποίας συντίθεται μηχανογραφικά η δήλωση ΕΤΑΚ ετών 2008 και 2009 και Φ.Α.Π. ετών 2010 και επόμενων, σας γνωρίζουμε τα εξής:

Σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 8 της εγκυκλίου-διαταγής ΠΟΛ.1047/2005 «Συμπληρωματικές οδηγίες για την υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων (έντυπο Ε9) έτους 2005», σε περίπτωση που τα τετραγωνικά μέτρα κτίσματος υπερβαίνουν αυτά που αναγράφονται στο συμβόλαιο ή την οικοδομική άδεια, ο υπόχρεος, για τις ανάγκες συμπλήρωσης του εντύπου, πρέπει να αναγράψει το πραγματικό γεγονός και όχι ό,τι αναφέρεται στον τίτλο κτήσης ή την οικοδομική άδεια.

Παρ’ όλα αυτά στην παρ. 22 του άρθρου 24 του Ν.4014/2011 ορίζεται ότι, για τις αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσης που εξαιρούνται της επιβολής κυρώσεων με βάση τις διατάξεις του ίδιου νόμου, δεν οφείλονται αναδρομικά ασφαλιστικές εισφορές και οποιοσδήποτε φόρος, καθώς και οποιασδήποτε μορφής πρόστιμα και τέλη. Τυχόν όμως ήδη καταβληθέντες φόροι, τέλη και πρόστιμα δεν αναζητούνται.

Από τη συνδυαστική εφαρμογή και ερμηνεία των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει ότι τα τυχόν αυθαίρετα κτίσματα και οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσεις αναγράφονται στη δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) στην κατάσταση και χρήση τους, όπως αυτή προκύπτει από την αίτηση υπαγωγής τους στη ρύθμιση των διατάξεων του άρθρου 24 του Ν.4014/2011, σε συνδυασμό πάντοτε με την πραγματικότητα, στο έτος που έπεται της ημερομηνίας αίτησης υπαγωγής τους στη ρύθμιση των διατάξεων αυτών.

Περαιτέρω, εφόσον οι αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσεις εξαιρούνται της επιβολής κυρώσεων με βάση το Ν.4014/2011, δεν θα επιβληθούν κυρώσεις και αναδρομικοί φόροι ούτε για την παράλειψη αναγραφής τους στις δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9) προηγουμένων ετών (άρθρο 24 του Ν. 4014/2011). Βέβαια σε περίπτωση ορθής αναγραφής των ακινήτων (με τις αυθαίρετες κατασκευές) στις δηλώσεις στοιχείων ακινήτων προηγουμένων ετών δεν τίθεται θέμα διόρθωσής τους και απάλειψης των αυθαίρετων κατασκευών, μετά την τακτοποίησή τους με το Ν.4014/2011» 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου